به دلیل اهمیت مهارت تفکر نقادانه اقدامات زیر برای افزایش و پرورش مهارت تفکر نقادانه توصیه می‌شود.
مشاهده گر باشید
مشاهده زاویه دید افراد دیگر سبب وسعت چشم انداز شما می‌گردد و شما را به سمت تفکر عینی‌تر و مبتنی بر شواهد در مورد جهان هدایت می‌کند. همچنین مشاهده یکی از مهم‌ترین روش‌های یادگیری است. داشتن دانش گسترده برای داشتن تفکر نقادانه ضروری است چون شالوده و پایه‌ای برای بنای بحث ها، نتیجه گیری‌ها و نظرها دارید.
فکر کنید
ممکن است این مورد از نظرتان بدیهی باشد. اما این مورد اجزایی دارید که آن را به چیزی فراتر از فکر کردن ساده تبدیل می کند. تفکر نقادانه یک مهارت فراشناختی است به این معنی که مهارتی شناختی در سطح بالاست که به اندیشیدن در مورد اندیشیدن می پردازد. اگر میخواهید یک متفکر در سطح پیشرفته باشید باید قواعد صحیح استدلال را به کار ببرید.
عمیق تر باشید
این مهم‌ترین چیزی است که فردی با تفکر نقادانه را از خیلی جمعیت متمایز می‌کند. اغلب افراد به اولین راه‌حلی که در حل مسائل به ذهن‌شان می‌رسد بسنده می‌کنند؛ اما یک متفکر نقاد همیشه پا فراتر می‌نهد؛ به هیچ نتیجه‌گیری‌ای بسنده نمی‌کند و عمیق‌تر می‌رود تا جایی‌که سوالی را برای خود بی‌پاسخ نگذارد.
در جستجوی حقیقت باشید
باز و گشوده نسبت به سایر شیوه‌های تفکر دیگران باشید ؛ تجزیه کننده و تحلیل‌گر باشید. سیستماتیک و ساختارمند و روش‌مند فکر کنید و تکیه بر فرایند درونی تفکر( به جای تقلید از فکر بیرونی) داشته باشید. کنجکاوی و جستجوگری داشته باشید و هنر قضاوت منصفانه و به دور از خطا و سوگیری را تمرین کنید.
آموزش تفکر نقادانه به دانش آموز
محققین نشان داده‌اند که در آموزش تفکر نقادانه به دانش آموزان، پرسیدن سؤالات درست و ترکیب تکنیک‌های پرسیدن سؤال با بحث کلاسی، سبب تحریک و شروع مهارت تفکر نقادانه در محیط آموزشی می‌شود. در واقع تفکر نقادانه جایی آغاز می‌شود که پرسش‌گری نقادانه ذهن مخاطب را به طور فعال درگیر فرایند یادگیری می‌کند .
سؤال‌های درست سبب می‌شود دانش آموز ذهن خود را به چالش بکشد و روند فکر خود را در کنار عمق بخشیدن و وسعت دادن،دقیق ، صحیح و شفاف کند.
نمونه‌هایی از این سؤال‌ها عبارتند از:
- درباره این موضوع چی فکر میکنی؟
- چرا این طور فکر میکنی؟
- دانش تو در این باره چی میگه؟
- فکر میکنی چرا اینو میگه و بر چه پایه‌ای استوار هست؟
- فرضیات و پیش‌فرض‌های دانش تو چیه ؟
- دانشی که کسب کردی از چه دلایلی برای توضیح این موضوع کمک میگیره ؟
- تو موضوع رو چطور می‌بینی؟
- چه موارد دیگری به این موضوع مرتبط هستن؟
- آیا لازمه جور دیگه ای به اون نگاه بشه؟
دانش آموز باید بیاموزد که فکر خود را چگونه ارزیابی کند؛ آیا مقدمه‌ها و محتوایی که به آنها استناد می‌کنم و از آنها نتیجه را استنباط می‌کنم، به نتیجه‌گیری من مربوط و مرتبط‌اند؟ آیا این محتوا صحیح است؟ آیا قابل سنجش و اندازه گیری است؟ آیا در ارائه آن سعی شده که میزان خطا و اشتباه در کمترین میزان باشد؟ آیا روند تفکر من مبتنی بر ویژگی‌های تفکر منطقی است؟